درخشش یک ابرنواختر در دل کهکشان فرفره - وبلاگ ادکلن شنل

به گزارش وبلاگ ادکلن شنل، ایسنا نوشت: ابرنواختر جدیدی که اخیرا در کهکشان فرفره کشف شده است، همچنان نمایش های خیره کننده ای را برای ستاره شناسان اجرا می نماید.

ابرنواختر موسوم به SN 2023ixf در 19 مه 2023 به وسیله کویچی ایتاگاکی(Koichi Itagaki) ستاره شناس آماتور و شکارچی ابرنواختر ژاپنی کشف شد و اندکی پس از آن، به تایید تسهیلات آنالیز اجرام گذرای زویکی یا زدتی اف(ZTF) در کالیفرنیا رسید. ستاره شناسان SN 2023ixf را یکی از درخشان ترین ابرنواخترهای سال های اخیر می نامند و در حال مطالعه آن هستند تا به درک ما در خصوص تکامل ستارگان در مراحل انتهای عمر آنها یاری نمایند.

به غیر از ستاره شناسان آماتور، بعضی از برترین تلسکوپ ها و تجهیزات علمی دنیا نیز در حال آنالیز SN 2023ixf هستند. یکی از این تجهیزات، تلسکوپ جمنای شمالی(Gemini North Telescope) در هاوایی است که به وسیله آزمایشگاه ملی تحقیقات نجوم نوری- فروسرخ(NOIRLab) متعلق به بنیاد ملی علوم آمریکا(NSF) اداره می گردد. تلسکوپ جمنای شمالی، عکس نو و خیره نماینده ای را از کهکشان فرفره(Pinwheel Galaxy) و این ابرنواختر نو گرفته است. این اولین عکسی بود که پس از تعمیر آینه اصلی تلسکوپ گرفته شد.

تصویر نو NOIRLab از ابرنواختر SN 2023ixf، ستاره در حال انفجار را نشان می دهد که روی یکی از بازوهای مارپیچی کهکشان فرفره می درخشد. کهکشان فرفره که با نام های مسیه 101(Messier 101) یا ام 101(M101) نیز شناخته می گردد، هدف مورد علاقه عکاسان نجومی است و در فاصله 21 میلیون سال نوری از زمین در نزدیکی صورت فلکی دب اکبر(Ursa Major) واقع شده است.

براساس بیانیه NOIRLab، مشاهدات اجرا شده در خصوص SN 2023ixf نشان می دهند که این یک ابرنواختر نوع دوم(Type II supernova) است. وجود چنین ابرنواخترهایی در بازوی کهکشان های مارپیچی مانند مسیه 101 رایج است. انفجارهای ستاره ای زمانی اتفاق می افتند که سوخت ستاره هایی با جرم بین هشت تا 50 برابر بیشتر از خورشید به انتها می رسد، به سمت داخل کشیده می شوند و در نهایت با انفجارهای باورنکردنی انرژی روبرو می شوند.

در ادامه بیانیه NOIRLab آمده است: تنها در 10 ثانیه، یک ابرنواختر نوع دوم می تواند به مقدار خورشید ما در تمام طول عمر آن انرژی آزاد کند. مشاهدات اجرا شده در خصوص این ابرنواختر، اطلاعات ارزشمندی را در خصوص این نمایش های نور کیهانی ارائه می دهند. طی ماه های آینده، تلسکوپ جمنای شمالی به ستاره شناسان امکان می دهد تا چگونگی محو شدن نور ابرنواختر و تکامل طیف آن به مرور زمان را مطالعه نمایند و فیزیک چنین انفجارهایی را بهتر بفهمند.

تصویری از آسمان شب که موقعیت مسیه 101 را نشان می دهد

اگر می خواهید خودتان SN 2023ixf را ببینید، تماشا آن با تجهیزات و شرایط مناسب چندان سخت نیست زیرا بعضی از ستاره شناسان آماتور آن را با تلسکوپ هایی به قطر 11.5 سانتی متر در حیاط خانه خود دیده اند.

اگرچه مکان یابی خود کهکشان در آسمان شب چندان سخت نیست اما باید مطمئن شوید که آن را در آسمان تاریک و در مناطقی با کمترین آلودگی نوری می بینید. این ابرنواختر باید به صورت یک نقطه روشن از نور در میان بازوهای بیرونی کهکشان فرفره ظاهر گردد.

5858