چه چیزهایی محتوای رویاهای ما را معین می نمایند ، چرا مغز می خوابد و رؤیا می بیند
به گزارش وبلاگ ادکلن شنل، مغز ما هنگام خواب، سناریوهای عجیب و غریب و آشنایی را با هم ترکیب می نماید که گاهی نتیجه آن فیلم هایی می شوند که پی بردن به چگونگی شکل گرفتن آنها در کنار هم برای ما جای سؤال دارد.
وبلاگ ادکلن شنل -یکتافراهانی:مغز ما یا بهتر بگوییم هیپوکامپ هنگام خواب فعال است. بنابراین، رویاها تا حد زیادی از ذخیره خاطرات ما سرچشمه می گیرند و نقش مهمی در تثبیت خاطرات ما دارند و می توان گفت فرآیند انتقال اطلاعات نو به حافظه بلندمدت است که به ما یاری می نماید تا تجربیات گذشته خودمان را پردازش کنیم.
رویاهای به جای مانده روز
دکتر سویا بهمنی، روان پزشک و روان درمانگر تحلیلی در خصوص شکل گیری رؤیا در خواب می گوید: ما در خصوص وقایع زندگی بیداری خود چه به صورت واقعی و چه تغییر یافته خواب می بینیم. در خصوص آینده رؤیا می بینیم و از رویدادها، مکان ها و افراد گذشته در خواب های خود استفاده می کنیم. حدود 70 درصد از محتوای رویاها از رویدادهای روز قبل گرفته شده است که رویاهای به جای مانده روز نامیده می شوند.
با وجود این، رویدادهای قبلی به ندرت به طور کامل تکرار می شوند اغلب بخش هایی از رویدادهای اخیر در سناریوهای نو ترکیب می شوند؛ سناریوهایی که شامل مجموعه ای از رویدادهای دور و اخیر هستند و به طور نامحسوسی به هم متصل هستند.
تثبیت خاطرات
به گفته این روان پزشک، این واقعیت که رویاها بر رویدادهای گذشته بسیار نزدیک متمرکز هستند از فرضیه ای مبنی بر این حمایت می نماید که رویاها برای تثبیت خاطرات در مغز برای ذخیره طولانی مدت، مهم هستند.
به طور کلی ما رویاها را وقتی مغز درگیر فعال شدن مجدد و سازمان دهی ردپای حافظه است تجربه می کنیم. این سازمان دهی به شکل الگویی از ارتباطات عصبی است که در آینده به شیوه های نو با یکدیگر تعامل خواهند داشت.
رد پای افراد آشنا در خواب
دکتر بهمنی می گوید اشیا و افراد در خواب آشنا هستند و اجزای رویاهای ما را رویدادهای زندگی ما تشکیل می دهند.
ما می توانیم آنها را با هم ترکیب کنیم تا اشیا یا تجربیات نو را در خواب ببینیم. اما این بخش ها همواره آشنا هستند. بنابراین می توان گفت محتوای رویاهای ما اغلب منعکس نماینده تصورات بیداری ما هستند.
شبیه سازی سناریوهای بالقوه آینده
خواب تماشا در خصوص رویدادهایی که اخیراً تجربه یا آموخته شده با یادگیری و عملکرد بهبود یافته مرتبط است. بعلاوه تصور می گردد این فرآیند در طول خواب به ویژه در طول خواب REM ( یکی از مراحل خواب که در آن بدن در حالت خواب عمیق به سر می برد ولی واکنش مغز در حالت بیداری است) ارتباط نوی بین رویدادهای اخیر زندگی و خاطرات تثبیت شده ایجاد می نماید.
علاوه بر این، رویاهایی که شامل رویدادهای گذشته هستند ممکن است به مغز اجازه دهند تا سناریوهای بالقوه آینده را شبیه سازی و سپس پاسخ های بالقوه را تکرار کند.
مراحل خواب
به گفته این روان درمانگر، نتایج مطالعات اخیر حاکی از آن است آخرین خاطرات معمولاً در رویاهایی ظاهر می شوند که در مراحل اولیه رخ می دهند. در مقابل خاطرات قدیمی تر معمولاً در آخر شب در رویاها گنجانده خواهند شد.
خواب به دو مرحله خواب REM و خواب NREM تقسیم می گردد خواب NREM به 1 N خواب سبک، N2 خواب عمیق تر و 3 N خواب عمیق تقسیم می گردد. رویاها می توانند در تمام مراحل خواب رخ دهند با این حال، رؤیا تماشا عمدتاً در مرحله REM رخ می دهد. رویاهای فاز N با رویاهای REM تفاوت دارند. رویدادهای به جای مانده روز نیز بیشتر در رویاهای N2 گنجانده می شوند.
چرا مغز می خوابد و رؤیا می بیند
دکتر بهمنی می گوید اگر بخواهیم بدانیم ببینیم چرا مغز می خوابد و رؤیا می بیند باید گفت ناهشیار بودن برای ساعات زیادی در روز، بقای فرد را در معرض خطر قرار می دهد. یکی از عملکردهای پیشنهادی خواب و رؤیا، سازمان دهی و ادغام دانش نو با دانش موجود است. البته هنوز معین نیست این فرایند چگونه و چه زمانی در خواب رخ می دهد.
با توجه به اینکه خاطرات نسبتاً دورتر، دیرتر در خواب های شبانه ظاهر می شوند و از آنجا که ما زمان بیشتری را در ساعات اولیه صبح در خواب REM می گذرانیم، این عملکرد یکپارچه سازی احتمالاً در انتها چرخه خواب اتفاق می افتد.
دانشمندان فرض می نمایند هدف از خواب NREM ممکن است از بین بردن خاطرات ضعیف اخیر که بی اهمیت تلقی می شوند و حفظ خاطرات مهم باشد.
در مقابل برخی خاطرات چندین بار در طول یک شب و در چندین شب دو باره تکرار می شوند. این خاطرات که اغلب محتوای عاطفی بالاتری دارند ممکن است بیشتر حفظ شوند.
بنابراین با پیشرفت خواب به وسیله چرخه های چندگانه NREM-REM در طول هر شب، خاطرات مهم نوی در حافظه گنجانده می شوند که اساس تجربه بیداری در خصوص زندگی حال و گذشته ما را تشکیل خواهند داد.
منبع: همشهری آنلاین